Uzależnienie od leków to poważny problem, który dotyka nie tylko osoby uzależnione, ale także ich bliskich. Podejrzewasz, że ktoś z Twojego otoczenia może być uzależniony od leków? W artykule wyjaśniamy, jak rozpoznać uzależnienie od leków i gdzie szukać pomocy.
Dowiesz się m.in.:
- Jak rozpoznać uzależnienie od leków?
- Czym są sygnały alarmowe?
- Co robić, gdy rozpoznasz problem?
- W jaki sposób możesz pomóc?
- Jak zadbać o siebie?
- Kiedy powiedzieć „dość”?
Jak rozpoznać uzależnienie od leków
Uzależnienie od leków rozwija się podstępnie. Często trudno zauważyć moment, kiedy regularne stosowanie pewnych środków, nawet tych dostępnych bez recepty, zamienia się w problem. A problem jest nie tylko problem fizyczny – dotyka także psychiki i emocji.
Osoba uzależniona może nie zdawać sobie zupełnie sprawy z kalibru problemu. Uzależnienie jednocześnie potrafi dotknąć każdego – niezależnie od wieku czy statusu społecznego. Najgorsze jest to, że często zaczyna się niewinnie, bo od przepisanych przez lekarza medykamentów. Jest recepta, czyli jest legalnie, co z tego, że dawka trochę większa. A potem jeszcze większa. Tolerancja rośnie, koło się zamyka, a nasz partner uwięziony w kieracie zdobywania coraz mniej legalnych recept oddala się i od życia i od rodziny. To nie jedyny sygnał, dzięki któremu rozpoznasz problem szybciej niż on. Co to jeszcze może być?
Oto kilka sygnałów alarmowych, które możesz zauważyć wcześniej:
• Wzrost tolerancji na lek – potrzeba zwiększania dawki, aby uzyskać ten sam efekt.
• Objawy odstawienne – pojawiają się, gdy lek nie zostanie przyjęty (np. nudności, drżenie rąk, bezsenność, lęk).
• Zaniedbywanie obowiązków – problemy w pracy, szkole, domu.
• Izolacja od bliskich – wycofanie z życia towarzyskiego.
• Ukrywanie przyjmowania leków – kłamstwa dotyczące ich ilości.
• Problemy finansowe związane z zakupem leków.
• Zmiany w wyglądzie – zaniedbanie higieny, utrata lub przybieranie na wadze.
• Stany depresyjne, wahania nastroju, myśli samobójcze.
Co robić, gdy rozpoznasz problem
Przede wszystkim pamiętaj, że nie jesteś sam/-a. Uzależnienie od leków to choroba, która dotyka całe rodziny. Nie obwiniaj się i nie bierz na siebie odpowiedzialności za czyjeś uzależnienie. Często bliscy osób uzależnionych obwiniają się za sytuację. Zadajesz sobie pytania: “Co zrobiłem/am nie tak?”, “Dlaczego nie zauważyłem/am wcześniej?”. Przestań. Uzależnienie od leków może dotyczyć każdego, niezależnie od sytuacji rodzinnej czy życiowej.
W jaki sposób możesz pomóc
1. Nie ukrywaj problemu
Udawanie, że wszystko jest w porządku, tylko pogłębi kryzys. Szczerze porozmawiaj z partnerem o swoich obawach.
2. Nie występuj w roli kontrolera
Sprawdzanie każdego ruchu partnera i liczenie tabletek może przynieść odwrotny skutek. Zamiast tego, pokaż wsparcie i zrozumienie.
3. Postaw granice
Jasno określ, jakiego zachowania nie akceptujesz. Nie wspieraj finansowo zakupu leków i nie kryj partnera przed rodziną.
4. Zadbaj o siebie
Życie z osobą uzależnioną jest wyczerpujące, dlatego znajdź pomoc dla siebie – grupy wsparcia dla rodzin osób uzależnionych mogą być nieocenione.
Najważniejsze kroki:
1. Poszukaj informacji o uzależnieniach od leków. Im więcej wiesz, tym łatwiej będzie Ci zrozumieć problem i podjąć odpowiednie kroki.
2. Porozmawiaj z bliską osobą o swoich obawach. Wybierz odpowiedni moment, kiedy oboje będziecie spokojni i gotowi na rozmowę.
3. Zachęć do szukania profesjonalnej pomocy. Ośrodki leczenia uzależnień oferują kompleksową pomoc zarówno osobom uzależnionym, jak i ich rodzinom.
Pamiętaj o sobie
Wspieranie partnera zmagającego się z uzależnieniem to trudne i wymagające zadanie. Łatwo jest dać się ponieść potrzebom drugiej osoby i zapomnieć o sobie. Pamiętaj jednak, że uzależnienie wpływa na całą rodzinę, a Ty także potrzebujesz wsparcia i odpoczynku.
Dbaj o siebie:
• Zdrowie psychiczne i fizyczne: Zaniedbanie siebie pogłębia stres i frustrację, dlatego zadbaj o regularny sen, zdrowe odżywianie i aktywność fizyczną. Nie wahaj się skorzystać z pomocy terapeuty, aby poradzić sobie z emocjami.
• Kontakty z przyjaciółmi: Nie izoluj się od bliskich, gdyż spotkania z przyjaciółmi to czas na oderwanie się od problemów i naładowanie pozytywną energią.
• Własne zainteresowania: Poświęcanie czasu na swoje pasje i hobby pozwala zachować równowagę i poczucie własnej wartości.
• Praca zawodowa: Nie rezygnuj z pracy zawodowej, jeśli to możliwe. Praca daje poczucie stabilizacji i niezależności.
Kiedy powiedzieć “dość”
Wsparcie nie oznacza akceptacji destrukcyjnych zachowań. Jeśli partner:
• Odmawia przyjęcia pomocy: Pomoc jest skuteczna tylko wtedy, gdy osoba uzależniona jest na nią gotowa.
• Staje się agresywny: Agresja fizyczna lub psychiczna to sygnał alarmowy. Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze.
• Naraża Ciebie lub rodzinę na niebezpieczeństwo: Niebezpieczeństwo może dotyczyć zdrowia, finansów lub bezpieczeństwa osobistego.
• Regularnie kłamie i manipuluje: Kłamstwa i manipulacje to częste mechanizmy obronne osób uzależnionych, dlatego nie daj się wciągnąć w te gry.
W takich sytuacjach konieczne jest postawienie granic i zadbanie o własne bezpieczeństwo. Niewykluczone, że konieczne będzie rozważenie separacji lub innych form ochrony.
Pamiętaj:
• Nie jesteś sam/a: Wiele osób boryka się z podobnymi problemami. Szukaj wsparcia u bliskich, grup wsparcia lub terapeuty.
• Nie możesz wyleczyć partnera na siłę: Możesz pokazać mu drogę i oferować wsparcie, ale to on musi chcieć się zmienić.
• Zasługujesz na szczęście i szacunek: Nie obwiniaj siebie za uzależnienie partnera. Ty też masz prawo do szczęśliwego i satysfakcjonującego życia.
Zadbaj o siebie i nie bój się prosić o pomoc.
Pamiętaj, że wyjście z uzależnienia jest możliwe, ale wymaga czasu, pracy i wsparcia specjalistów.
Nie czekaj, aż będzie za późno. Skontaktuj się z nami i umów się na rozmowę. Zadzwoń pod numer tel. 511 462 003.