Ukryty alkoholizm – o czym się nie mówi

Jakie są objawy tego zjawiska? Używając terminu ‘cichy alkoholik’, odnosimy się do osoby uzależnionej od alkoholu, która skrywa swój nałóg. Jest to możliwe, ponieważ takie osoby, choć spożywają alkohol codziennie, robią to w niewielkich ilościach, co jest trudne do zauważenia przez innych. Jak rozpoznać ukryty alkoholizm? Kto często dotknięty jest tym ukrytym uzależnieniem?

Ukryty alkoholizm – co to takiego?

Granica pomiędzy spożywaniem alkoholu dla przyjemności a przymusem sięgania po napoje procentowe jest bardzo subtelna. Rozwój alkoholizmu może być długi i niezauważalny. Pierwsza faza uzależnienia rozwija się głównie na płaszczyźnie psychicznej. W wyniku tego nawet najbliżsi osoby uzależnionej mogą przez długi czas nie dostrzegać narastającego problemu.

Nie pomagają powszechne stereotypy, które ukazują alkoholika jako zubożałego, niezdolnego do pracy i bez perspektyw na normalne życie. Tymczasem ukryty alkoholizm może dotknąć każdego. Terminem ‘cichy alkoholik’ określamy uzależnienie od alkoholu, które nie jest widoczne dla bliskich osoby uzależnionej.

Dla lekarzy osoba dotknięta ukrytym alkoholizmem to pacjent w początkowej fazie, a w większości przypadków – w drugiej fazie alkoholizmu. Takie osoby są uzależnione głównie psychicznie, chociaż stopniowo zaczyna rozwijać się również uzależnienie fizyczne. Gdy to nastąpi, nie można już mówić o ukrytym alkoholizmie, ponieważ trudno będzie go ukryć.

Kto najczęściej dotknięty jest ukrytym alkoholizmem? 

Uzależnienie od alkoholu może dotknąć każdego. Nawet osoby, które wydają się normalne, elegancko się ubierają, mają dobrze płatną pracę, dbają o rodzinę, są wesołe, życzliwe i pomocne. Wówczas uzależnienie staje się dla nich czymś wstydliwym, bo przecież nie wydają się być alkoholikami, dlatego ukrywają je przed otoczeniem.

Często zdarza się również, że cichy alkoholik zaprzecza swojemu uzależnieniu. Taka osoba twierdzi, że pije tylko w towarzystwie lub że inni również piją.

Ukryty alkoholizm występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Staje się on problemem dla osób o niskim poczuciu własnej wartości, wychowanych w środowisku, gdzie spożywa się dużo alkoholu, lub osób podatnych na wpływy otoczenia. Wrażliwość na krytykę, trudności w radzeniu sobie z emocjami i własnym życiem, a także picie alkoholu w młodym wieku – to wszystko sprzyja rozwojowi uzależnienia.

Objawy ukrytego alkoholizmu 

Jednym z objawów ukrytego alkoholizmu jest codzienne spożywanie alkoholu w niewielkich ilościach. Początkowo może to być picie alkoholu wieczorem, co sprawia, że organizm zaczyna traktować napoje procentowe jako środek nasenny. Z czasem jednak uzależniony nie może zasnąć bez picia.

W dalszym etapie uzależnienia, alkohol zaczyna być spożywany w ciągu dnia. Jest tak, ponieważ uzależniony jest zmuszony do utrzymywania się w zdolności do normalnego funkcjonowania. To sprawia, że ukrywanie uzależnienia staje się dla niego coraz trudniejsze. Bliscy coraz częściej zauważają oznaki uzależnienia fizycznego, jak i zmiany w psychice. Osoba uzależniona staje się wycofana, pojawia się załamanie i depresja.

Należy pamiętać, że pierwsze niepokojące i jednocześnie jaskrawe objawy uzależnienia od alkoholu, pojawiają się zazwyczaj w zaawansowanej fazie uzależnienia. Wtedy, gdy alkohol całkowicie przejmuje kontrolę nad życiem chorego. Jak więc rozpoznać symptomy alarmowe? Objawy ukrytego alkoholizmu i zachowanie, które powinno nas zaniepokoić, to między innymi:

• częste picie w samotności, gdy osoba uzależniona myśli, że nikt tego nie widzi, 
• spożywanie alkoholu podczas posiłków, rozpoczynanie dnia od alkoholu,
• regularne picie alkoholu w niewielkich ilościach – 2 piwa, 2 lampki wina,
• namawianie innych i zachęcanie ich do częstszego picia na imprezie,
• prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu,
• picie nawet w sytuacjach, gdy osoba uzależniona wie, że nie powinna tego robić, 
• zmiany zachowania po spożyciu. Osoba uzależniona staje się towarzyska, gadatliwa, zrelaksowana i pewna siebie, poszukiwanie okazji do picia, częstsze imprezy i spotkania zakrapiane alkoholem. 

Leczenie ukrytego alkoholizmu 

Rozwijające się uzależnienie od alkoholu prowadzi do intensywnego poczucia wstydu, przed którym cichy alkoholik będzie się bronił. Stąd uparcie udaje, że nie ma problemu z piciem. Cierpienie psychiczne jednak nasila się z czasem, wywołując pustkę wewnętrzną i depresję, co skłania do sięgnięcia po alkohol.

Leczenie ukrytego alkoholizmu powinno zostać rozpoczęte jak najszybciej. Jednak cichy alkoholik nie szuka pomocy, dopóki nie pojawią się poważne problemy zdrowotne. Taka osoba nie przyznaje się, że cierpi. Według jej punktu widzenia przyjmowanie każdej kolejnej dawki alkoholu to uzupełnianie zapasów paliwa, bez którego trudno jej się zmotywować do wykonywania obowiązków.

Samooszukiwanie się może być tak silne, że pierwszym krokiem w leczeniu ukrytego alkoholizmu musi być uznanie obecności choroby przez samego pacjenta. W tym kontekście pomoc zewnętrzna okazuje się być najskuteczniejszą motywacją do terapii odwykowej.

W przypadku ukrytego alkoholizmu dużą skuteczność wykazuje terapia grupowa. Może być ona stosowana na różnych etapach leczenia, nawet po opuszczeniu kliniki leczenia alkoholizmu przez daną osobę. Dzięki niej chory może zrozumieć, jak ważne jest unikanie powrotu do starego nałogu i nauczyć się, że istnieją inne sposoby radzenia sobie z problemami.

Jeśli problem dotyczy Ciebie lub kogoś z Twojej rodziny, a szukasz możliwości leczenia w ośrodku terapii uzależnień, prosimy o kontakt. Chętnie porozmawiamy o szczegółach pod numerem tel. 531 432 011.